Małe i duże nasze podróże: Sri Lanka - hit czy kit ? cz. 2

No to na początek, jak zwykl,e kilka faktów o Sri Lance.

1. Dane geograficzne
Sri Lanka leży na wyspie Cejlon, około 50 km na południowy wschód od Indii. Wyspę okalają wody Oceanu Indyjskiego, zaś od Indii, oddzielają ją wody cieśniny Palk i zatoka Mannar.

źródło: Wikipedia

Sri Lanka jest położona najbliżej równika ze wszystkim miejsc w jakich do tej pory byłam - pomiędzy 5 a 10 stopniem szerokości N.
Powierzchnia kraju to ok. 65 tys. km² (jedna piąta powierzchni Polski).
Na Sri Lance zamieszkuje blisko 21,5 mln osób, co daje ponad 330 osób na km². Średnia wieku osób zamieszkujących wyspę to 35 lat, a przeciętna długość życia 75 lat.
Stolicą Sri Lanki jest Sri Dźajawardanapura Kotte, zwane też Kotte. W tej miejscowości znajduje się siedziba parlamentu i rządu.

Sri Dźajawardanapura Kotte jest stolicą od 1982 i jest położone na południowych przedmieściach Kolombo - największego miasta Sri Lanki, które wcześniej było stolicą.
Sri Lanka jest krajem rolniczym, ponad 81% mieszkańców zamieszkuje wsie i tereny podmiejskie.

Wyspa to kraj nizinny - niziny stanowią 80% powierzchni. Obszarów górskie jest niewiele i znajdują się w środkowo - południowej części kraju. Najwyższym szczytem jest Pidurutalagala, wznosi się na wysokość 2524 m n.p.m., drugim szczytem jest Szczyt Adama o wysokości 2243 m n.p.m.
Linia brzegowa jest słabo urozmaicona i wyrównana, zwłaszcza na południu. Wybrzeża są wąskie i najczęściej piaszczyste, w wielu miejscach odgrodzone o otwartego oceanu rafami koralowymi, które tworzą płytkie laguny.

2. Rys historyczny
Ślady życia i rozkwitu na wyspie zaczęły się już w VI w p.n.e. Państwo prężnie się rozwijało do mniej więcej początków XIII wieku, kiedy to zaczęły się najazdy innych cywilizacji - najpierw Arabów, potem na początku XVI w. Cejlon opanowali Portugalczycy, a od połowy XVII wieku miejsce Portugalii stopniowo zaczęła zajmować Holandia.
W 1796 roku wyspa została oficjalnie przekazana Brytyjczykom i tak powstał Cejlon Brytyjski. Podczas rządów Wielkiej Brytanii na wyspie nastąpił rozkwit ekonomiczny, powstały ogromne plantacje kawy, później zastąpione plantacjami herbaty, plantacje kauczuku i palmy kokosowej.
Po pierwszej wojnie światowej Lankijczycy zdobyli częściową władzę polityczną, która została rozszerzona w 1946. Niepodległość Cejlon odzyskał 4 lutego 1948.
W kolejnych latach Cejlonem rządziły różne ugrupowania polityczne i klany, były różne powstania, zamachy i przejęcia władzy.

Kolejną istotną datą w historii wyspy jest 22 maja 1972, kiedy oficjalnie zmieniono nazwę państwa na Sri Lanka.

W 1983 r na Sri Lance wybuchła wojna domowa z największą separatystyczną organizacją wszech czasów - powszechnie znaną jako Tygrysy Tamilskie. Jednym z żądań Tygrysów Tamilskich było utworzenie niezależnego państwa tamilskiego na północy kraju. W czasie wojny domowej po obu stronach konfliktu zginęły dziesiątki tysięcy ludzi. Ataki bombowe wpływały destrukcyjnie na gospodarkę i kształtowały niekorzystny wizerunek Sri Lanki na świecie.
W 2001 roku został podpisany pokój między Tamilskimi Tygrysami a rządem syngaleskim, jednak na krótko, po kilku miesiącach konflikt znów nabrał na sile.
W maju 2009 wojna została zakończona - Tygrysy Tamilskie po utracie swojego przywódcy złożyły broń.

Istotną datą w historii Sri Lanki jest 26 grudnia 2004 roku. Wtedy ogromne podwodne trzęsienie ziemi wywołało falę tsunami, która zabiła ponad 40.000 osób, a kolejne tysiące osób uznano za zaginionych. Tsunami spowodowało także znaczne szkody materialne, zniszczone było całe wybrzeże. Na długi czas podupadła turystykai znacząco ucierpiała gospodarka wyspy.

W kwietniu 2019 w Kolombo i Negombo miejsce miały kolejne akty terrorystyczne - w kościołach i hotelach wybuchło w sumie osiem bomb. Inne, które nie zdążyły wybuchnąć zlokalizowano m. in. w okolicach dworca głównego w Kolombo i w pobliżu lotniska. Początkowo przyjmowano, że za zamachami stoją Tamilskie Tygrysy, jednak rząd po śledztwie po informował, że zamachy przeprowadziła lokalna grupa islamska.

3. Ustrój polityczny
Sri Lanka jest demokratyczno-socjalistyczną republiką. Głową państwa jest prezydent, który stoi na czele rządu i jest naczelnym dowódcą armii. Wybierany jest w wyborach powszechnych na pięcioletnią kadencję, którą sam może skrócić.
W parlamencie zasiada 220 posłów wybieranych raz na 5 lat z możliwością przedłużenia kadencji przez prezydenta o kolejne dwa lat. Prezydent, spośród członków parlamentu, powołuje premiera i w konsultacji z nim ministrów. Premier zastępuje prezydenta we wszystkich przypadkach uniemożliwiających pełnienie przez niego swojej funkcji.

4. Religia
Przeważającą religią na wyspie jest buddyzm, ponad 70% wszystkich mieszkańców to właśnie buddyści. Blisko 13% Lankijczyków to wyznawcy hinduizmu, blisko 10% to muzułmanie i ok. 7% to chrześcijanie.

Jednak wszyscy bez względu na wyznanie żyją blisko siebie, pracują razem i potrafią uszanować swoje wyznania. Często spotyka się świątynie blisko siebie: kościół obok meczetu i świątyni buddyjskiej to norma, a w świątyniach buddyjskich często można spotkać posągi bogów hinduskich.

Co więcej, jeśli wypada w roku jakiekolwiek święto którejkolwiek religii dla wszystkich jest to dzień świąteczny wolny od pracy.

5. Język
Na Sri Lance obowiązują dwa języki urzędowe syngaleski (lankijski) i tamilski. Językiem pomocniczym jest angielski, choć niebyt wielu Lankijczyków włada nim biegle. Język syngaleski posiada własny alfabet.

6. Waluta
Walutą obowiązującą na Sri Lance jest rupia lankryjska (LKR) - 100 LKR = 2,10 zł. W obiegu są zarówno monety 2, 5, 10 LKR, jak i banknoty (od 10 LKR w górę, najwyższy banknot jak mieliśmy w ręku to 5000 LKR)

foto: Internet

7. Gospodarka
Główny źródłem utrzymania w Sri Lance jest rolnictwo, skupione przede wszystkim wokół produkcji herbaty. Sri Lanka jest jednym z największych potentatów herbacianych na świecie i z tego stosunkowo małego państwa pochodzi 6,8% światowej produkcji herbaty co jest równe około 330 tysięcy ton (jest to 3 producent herbaty na świecie). Herbata daje pracę blisko 2 mln. ludzi na wyspie !
Na wyspie również rozwija się handel i przemysł, ten ostatni zwłaszcza wokół aglomeracji Kolombo. Sri Lanka słynie także z licznie występujących kamieni szlachetnych, a sklepów jubilerskich na każdym kroku jest pełno.
Ważną gałęzią gospodarki jest turystyka, z której roczne przychody sięgają ponad 3 mld dolarów.

8. Czas
Sri Lanka leży w strefie czasowej UTC +5:30. Różnica czasu między Polską a Sri Lanka to 4,5 godziny w zimie i 3,5 godziny w lecie.

9. Klimat
Sri Lanka charakteryzuje się klimatem tropikalnym, średnio gorącym, o dużej wilgotności powietrza.

Opady deszczu w kraju są dość wysokie, a ich ilości mogłaby sugerować, że Sri Lanka należy do stref typowego klimatu równikowego. Jednak opady w ciągu roku nie są regularne. Na Cejlonie nie ma wyraźnej pory suchej, ponieważ we wszystkich miesiącach na większości obszarów, średnie opadowe nie obniżają się poniżej 60 mm. Nieco inaczej jest na północy kraju i tam zaznacza się wyraźna pora sucha, która może trwać nawet pół roku.
Temperatura w większości rejonów utrzymują się na poziomie 28 - 30°C, różnica między dniem a nocą wynosi 4-7°C. Na terenach górskich temperatury są niższe 15 - 25°C, a nocą potrafi nawet spaść do 0°C
Klimat Sri Lanki charakteryzuje się wysoką wilgotnością względną nie spadającą poniżej 60%, a przekraczającą często 80%.

10. Przyroda
Jak na swoje położenie geograficzne przystało, wyspa bogata jest w różne gatunki roślin.Ok. jedną jej trzecią powierzchni zajmują lasy, zwłaszcza środkowa i południowa część Sri Lanki jest bardzo zielona i porośnięta buną roślinnością. Można tam spotkać drzewa wira, satynowe, palisandry, sandałowce, drzewa chlebowe, gigantyczne bambusy, daktylowce olbrzymie, ale też paprocie, rododendrony, orchidee i inne. Część kraju porastają wysokie trawy.

Na plantacjach możemy spotkać różne odmiany plam (wśród nich przoduję królewskie kokosowe), kakaowce, drzewa tekowe, wiele drzew owocowych, w tym mango, papaje, cynamon cejloński, czy feronie słoniowe. No i oczywiście wielkie połacie plantacji herbaty.

Na polach uprawiane są różne odmiany ryżu,

kukurydza, trzcina cukrowa, maniok, okra, i wiele znanych u nas, ale też tropikalnych warzyw i owoców.

Zwierzęta kojarzące się ze Sri Lanką to przede wszystkim słonie indyjskie, wyspę zamieszkuje ok. 6.000 tych zwierząt.

Można jest spotkać w parkach narodowych, ale i na drodze. Znaki ostrzegawcze informują o tym zagrożeniu na drogach i faktycznie na własne oczy widzieliśmy słonia na ruchliwej drodze.

Oprócz słoni na Sri Lance można spotkać sambary lankijskie, z rodziny jeleniowatych, jelenie aksis, rysie, lamparty, dziki, niedźwiedzie.

Codziennością są mały z rodziny makakowatych, które są praktycznie wszędzie. Małpy słyną z tego, że sa typowymi złodziejami, kardą co tylko jest nieupilnowane.

Sporo występuje tu też wiewiórek i nietoperzy. Ale są to naprawdę wielkie nietoperze. Raz udało nam się zobaczyć "bat tree" drzewo, dosłownie oblepione przez nietoperze w temperaturze 35°C w pełnym słońcu.